Üst düzey 10 ruhani, devlet ile kilise arasında devam eden çatlak nedeniyle, Ermeni Apostolik Kilisesi Lideri Katolikos II. Karekin'in "gönüllü olarak izne ayrılmasını" beklediklerini ifade eden bir bildiri yayınladı. Bu açıklama, ruhanilerin Başbakan Nikol Paşinyan ile görüşmelerinden kısa bir süre sonra geldi.
II. Karekin'in kilise liderliğini eleştiren uzun metin, cumartesi günü Paşinyan'ın eşi Anna Hakobyan tarafından yönetilen ArmTimes adlı internet sitesinde yayımlandı. Bildiri, Paşinyan'ın 27 Kasım'da sekiz kıdemli ruhaniyle yaptığı görüşmenin ardından geldi; pazar günü yayımlanan bildiriye toplantıya katılan tüm ruhaniler imza attı.
Bildirinin içeriğinde ise II. Karekin'i, üst düzey bir din adamı olan Başpiskopos Arşak Haçatryan'a ait olduğu iddia edilen mahrem bir video skandalını örtbas etmeye çalışmakla suçlayan bir yazı mevcut.
Ruhaniler "kötü yönetime" işaret ediyor
Pazar günü yayımlanan bildiride rahipler, "Son aylarda Kilisemiz içinde ve çevresinde oluşan sağlıksız atmosferden" duydukları üzüntüyü dile getirerek, II. Karekin'in seçildiği 1999’da kilise liderliği seçimlerinin adil olmaması nedeniyle bu durumun gerçekleştiğini öne sürdüler. Ayrıca, Kilise içindeki ve hükümet ile Kilise arasındaki "krizlerin" yoğunlaşmasına neden olan şeyin "Ermeni Kilisesi'nin kötü yönetimi" olduğunu iddia ettiler.
Bir diğer eleştiri konusu ise Kilise mensuplarının Katolikos'un izniyle çeşitli süreçlere siyasi olarak müdahil olmasıydı. Bildiride bu durum "kınanması gereken" bir hareket olarak nitelendirildi ve "Kilisemizin halkın birliğini koruma misyonuyla çeliştiği" belirtildi.
II. Karekin'e yönelik eleştirilerinin yanı sıra Kiliseyi, II. Karekin hakkındaki "ağır suçlamaları" ele almamak veya çürütmemekle, dolayısıyla "bu suçlamaların doğruluğu konusunda şüphe uyandırmakla" suçladılar.
Bildiride, "Ana Makam'ın ve Tüm Ermeniler Katolikosu'nun mevcut gidişatı kilise hukukuna aykırı, tehlikeli, zararlı ve yıkıcıdır; bu durum artık sürdürülemez" ifadelerine yer verildi. Ayrıca ruhaniler ve Patrikler, "mevcut durumdan hızlı bir çıkış yolu bulmak için liderlik etmeye veya en azından çağrıda bulunmaya, katılmaya ve katkıda bulunmaya" davet edildi.
Hükümet ve kilise krizi derinleşiyor
Ermenistan hükümeti ile Ermeni Apostolik Kilisesi arasındaki kriz mayıs ayı sonundan bu yana tırmanarak devam ediyor. Paşinyan ve iktidardaki Sivil Sözleşme Partisi üyeleri, II. Karekin'i bir çocuk sahibi olmakla ve dolayısıyla (bekaret yemini gereği) bu göreve uygun olmamakla suçluyor.
Ancak 27 Kasım'daki toplantı geniş çaplı endişelere yol açtı; zira toplantıya katılan ruhanilerin bazıları daha önce yolsuzluk skandallarıyla anılmış, diğerleri ise ruhban sınıfının bekaret yeminini ihlal ettikleri yönündeki söylentilere konu olmuştu. Toplantıya katılan ruhanilerden birinin çocuğu olduğu iddia edilen Argişti Karamyan, Paşinyan hükümetinde Ermenistan Ulusal Güvenlik Servisi (UGS) başkanlığı da dahil olmak üzere birçok üst düzey görevde bulunmuştu.
Çağrılara yanıt olarak, mahrem video skandalının merkezindeki Başpiskopos Arşak Haçatryan, pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında II. Karekin'in görevini bırakamayacağını belirterek, istifa etmesinin, görevden kaçmak olacağını savundu.
Haçatryan, "Katolikos'un ayrılması için hiçbir ön koşul görmüyorum. Piskoposlar böyle bir konuyu gündeme getirse bile görevini bırakamaz," diyerek ruhanilerden gelen bu talepleri "ihanet" olarak nitelendirdi.
Haçatryan ayrıca çeşitli UGS yetkilileriyle birkaç kez görüştüğünü doğruladı ancak zaman veya yer konusunda ayrıntı vermedi. Ancak RFE/RL'nin haberine göre Haçatryan, bu görüşmeler sırasında "tehdit, korku salma ve terör yoluyla, inançlarımdan kaynaklanmayan eylemleri bana yaptırmanın mümkün olmadığının çok net anlaşıldığını" söyledi.
Haçatryan, Ermenistan Soruşturma Komitesi'nin kimliğini doğrulamasına rağmen, sızdırılan mahrem videoda yer aldığı iddialarını reddetmeye devam ediyor.