Çok yakın zamana dek mezarlıklar sadece insanlara aitti.
Hayvan-insan yakınlaşmasının giderek arttığı çağımızda insanoğlu, uzun süre birlikte yaşadığı canlının anısını yaşatmak üzere hayvan mezarlıklarına da gereksinim duymaya başladı.
Bu konuda Bursa’daki ilk örnek Osmangazi Belediyesi’ne ait…
Hayvan barınağının yanında hayvan mezarlığı da var; ancak kapasite dolu…
****
Burada esas soru şu, özel hayvan mezarlığı olabilir mi?
Bildiğim kadarıyla özel insan mezarlığı yok, yasal olarak da olanaklı değil!
Bazı uyanıklar özel hayvan mezarlığı açarak, hayvanlarıyla bağını devam ettirmek isteyenlerin duygularını ticarete konu ediyorlar.
Ancak bu işi ne yasası var ne hukuksal altyapısı ne de sahibi!
****
Bu konuda girişimlerde bulunan Bursa Veteriner Hekimler Odası Başkanı Melike Baysal’ın başından geçenler tam Aziz Nesinlik…
Ne Yaşar Ne Yaşamaz’daki gibi bürokrasi hazretlerinin arzı endam ettiği bir hikaye…
***
Yenişehir’de hayvan mezarlığı açan birisi Baysal’ın muayenehanesini ziyaret ederek özel hayvan mezarlığı açtıklarına ilişkin broşürünü veriyor.
Ziyaret sırasında Melike Baysal, oda başkanı olduğunu söylemeden ilgili kişiye soruyor:
“Neye göre gömüyorsunuz hayvanları? Yıkıyor musunuz? İlaçlıyor musunuz? Bulaşıcı hastalıkları olmadığını nereden biliyorsunuz?” gibi teknik sorular soruyor ama yanıtı alamıyor.
Gelen kişi, “Ben sahibi değilim, siz soruları ona sorun” diye kaçamak yanıt veriyor.
Melike Baysal bunun üzerine Tarım İl Müdürlüğü’ne resmi yazı yazıyor. İl Müdürlüğü, “Konu bizimle ilgili değil” şeklinde yanıt veriyor.
Baysal, ardından benzer bir yazıyı Bursa Büyükşehir Belediyesi’ne gönderiyor. Bursa Büyükşehir Belediyesi de bir başka özel mezarlık adresinin Demirci mahallesinde olduğu gerekçesiyle Nilüfer Belediyesi’ni işaret ediyor.
Melike Baysal işin peşini bırakmıyor Nilüfer Belediyesi’ne yazı yazıyor; onlar da “Bizim bu konuda bilgimiz yok” diye yanıt veriyor.
Bursa Veteriner Hekimler Odası Başkanı Baysal, geriye dönüyor bir kez daha Tarım İl Müdürlüğü’ne yazı gönderiyor.
Tarım İl Müdürlüğü, Oda’ya ‘Sizin muhatabınız olsa olsa Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü olabilir’ diye yanıt veriyor.
Baysal yazılara devam ediyor, Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’ne dilekçeyi iletiyor.
Onlar da sorumluluğu üzerlerine almıyor, topu başka sahaya sürüyor: “Tarım İl Müdürlüğü ile Doğa Koruma Milli Parklar bu işlerden sorumlu olabilir!”
Muhatap bulamayan Başkan Melike Baysal bu kez CİMER’e yazı yazıyor.
“Çünkü” diyor, “Bu konu halk sağlığına da uygun değil! Bulaşıcı hastalık taşıyıp taşımadığı bilinmeyen bir canlının rastgele bir yerlere gömülmesi de doğru değil!”
****
Tam bu noktada benim de çok severek okuduğum Dr. Şerafettin Mağmumi’nin 1890’lı yıllarda içinde Bursa’nın olduğu bazı şehirlere yaptığı gezileri anlattığı yapıttaki olayı anımsatıyor.
O yıllarda Bursa kolera salgınıyla büyük kayıplar veriyor. Osmanlı Sarayı, Bursa’ya 5 kişiden oluşan bir hekim heyeti gönderiyor.
Kolera salgınıyla ilgili mezarlıklardan geçen içme suyunun insanlara hastalık bulaştırdığı saptaması yapılıyor.
Köylerin üst tarafında bulunan mezarlıklardan su yolu uzaklaştırılınca kolera salgını sona eriyor.
****
Mezarlıkların bile ticarete konu edilmesine karşı mücadelesine devam etmekte kararlı olan Melike Baysal diyor ki, “Nasıl insan doğduğu andan ölümüne kadar devletin garantisi altındadır; hayvanlar da böyle olmak zorundadır. Devlet, belediyeler yer göstermeli, hayvanlar ayrılan yere gömülmelidir. Türkiye’de henüz yasal olarak tanımlanmış bağımsız bir hayvan mezarlığı yoktur. Şimdiye dek açılan özel mezarlıklar kaldırılmalıdır. Biz Bursa odası olarak bu işin peşini bırakmayacağız!”
****
Bu yazının dipnotu: Osmangazi Belediyesi'nin hayvan barınağındaki hayvan mezarlığında iki metrelik yer 10 bin TL civarında... Osmangazi Belediyesi Selçukgazi'de 75 dönümlük yeni bir hayvan barınağı yapıyor; içinde hayvan mezarlığı da olacak. İlgilenenlerin dikkatine.