Ekonomi

Piyasa hareketlendi: Bakanlıktan tapudaki satışlara inceleme

Geçtiğimiz yıllarda hareketsiz seyreden gayrimenkul piyasasında 2025’in ikinci yarısına girilmesiyle birlikte dengeler değişti. Toplam gayrimenkul satışlarının seyrini gösteren tapu işlemlerinde hareketlilik dikkat çekti. Bakanlık ise tapudaki satışları kapsamlı bir şekilde inceliyor. İşte detaylar...

Türkiye genelinde tapu işlemlerinden elde edilen harç gelirlerinde önemli artışlar yaşanıyor. 22 Eylül tarihi itibarıyla tapu dairelerinde gerçekleştirilen işlem sayısı 14 milyon seviyesini geçti. Tapu harcı gelirleri ise 100 milyar TL’nin üzerine çıktı.

‘100 MİLYAR TL’Yİ AŞAN TAPU HARCI GELİRİ’

Konut satışlarının yeniden hareketlendiği bu dönemde özellikle fiyat avantajı için yıl sonuna kadar süre olduğunu söyleyen Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “22 Eylül itibarıyla tapu harcı gelirinde 100 milyar TL’nin üzerine çıkıldı. Bu yıl içerisinde tapuda yaklaşık 2 milyon 200 bin satış işlemi yapıldı. 22 Eylül tarihi itibarıyla tapuda toplam işlem sayısının 14 milyon seviyesini geçtiğini söyleyebiliriz.

‘TAPU HARCINDA %30’LUK PAY İSTANBUL’UN’

Bu işlemlerden yaklaşık 2 milyon 200 bine yakın satış, 951 bine yakın ipotek, 342 bine yakın intikal işlemi yapıldı. Tapu harcının yaklaşık %30’u İstanbul’daki yapılan işlemlerden elde edildi. Yani İstanbul, tapu harcı gelirinin 30 milyar TL’lik kısmını karşılıyor. Tapu harcı gelirinde İstanbul’u 10.5 milyar TL ile Ankara, 6.3 milyar TL ile İzmir, 4.8 milyar TL ile Antalya, 3.5 milyar TL tapu harcı geliriyle Bursa ve yaklaşık 3 milyar TL tapu harcı geliriyle Muğla izliyor diyebiliriz.

‘BAKANLIKTAN TAPU DEĞERLERİNE KAPSAMLI İNCELEME’

2024 yılında elde edilen tapu harcı geliri toplamda 96 milyar TL’ydi, biz 22 Eylül tarihi itibarıyla şimdiden 100 milyar TL’lik tapu harcı gelirini geçmiş olduk. Tapu harcı gelirinin artış nedenlerine baktığımızda son dönemde MEVA projesiyle adlandırdığımız Mekansal Veri Analiz Sistemi ile tapuda gösterilen değerlerin Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından daha kapsamlı şekilde mercek altına alınması diyebiliriz.

Ayrıca tapuda işlem sayılarında da artışlar oldu. Bu noktada tüketiciler gerçek değerden taşınmazları gösterme gibi hususlarda bilinçlendi. O nedenle tapu harcı gelirlerinde artış söz konusu oldu.

‘TAPUDA SATIŞ İŞLEMLERİNDE DE ARTIŞ VAR’

Tapu işlem sayısına baktığımızda geçen yılın aynı dönemine göre artış olduğunu görüyoruz. 22 Eylül tarihinde tapuda satış işlemleri geçen yılın aynı dönemine göre %11 seviyesinde arttı. Tapu harcı gelirinde ise geçen yılın aynı dönemine göre %77 seviyesinde artış olduğunu söyleyebiliriz. Bu oldukça yüksek bir oran.

‘2026 YILI TAPU HARÇLARINDA BÜYÜK ARTIŞ BEKLENİYOR’

Tapu harcı gelirlerinin artmasında özellikle rayiç değerlerle ilgili yeniden değerleme oranındaki artışın da etkisi var. Asıl etki rayiç değerlerle ilgili bir düzenleme yapılmazsa 2026 yılında görülecek. Belki de tapu harçları hiç tahmin edilmeyen çok büyük bir kalem haline dönüşecek. Birçok yerde 8-10 kat artan emlak vergisi rayiç değerleri tapu harç gelirlerinin artmasına neden olacak.

‘TAPU HARÇLARINDA MAKUL BİR İNDİRİME GİDİLMELİ’

Burada tapu harçlarında %4’ün altına düşecek bir düzenleme yapılması lazım ya da belediye rayiçlerinin düzenlenmesi lazım. Bizim tavsiyemiz değer barışıyla beraber tapu harçlarında makul bir indirime gidilmesi ve mükelleflerin doğru beyan üzerinden satış yapma işlemlerini kolaylaştırması diyebiliriz.

GAYRİMENKULDE ZİRVE KONUTUN

İşlem sayılarına baktığımızda tapuda ağırlıklı işlemlerin konut tarafında olduğunu görüyoruz. İşlemlerin %49’unun konutta olduğunu, kalan %15’lik kısmın ticari gayrimenkulde, kalan %35’lik kısmın arsa ve arazi satışlarında olduğunu söylemek mümkün.

‘SATIŞLARDA YENİ REKOR YOLDA’

Bu noktada konuta yönelimin artmasının nedeni ikinci eldeki fırsatlardır. Geçen yılın aynı dönemine göre baktığımızda ocak-ağustos döneminde konut satışları %21.3 oranında artmıştı. 978 bin 70 seviyelerinde gerçekleşmişti. Burada çok hızlı bir ikinci el kısmı var. İkinci elin toplam konut satışları içerisindeki payı %70 seviyelerine yaklaştı. Bununla birlikte konut satışlarında yeni rekor yolda diyebiliriz.

KONUT PİYASASINDAKİ CANLANMANIN SEBEBİ NE?

Düşen faizler, KKM sisteminden çıkışlar, altın fiyatlarındaki yükseliş, kirada düşen amortisman süreleri ve artan inşaat maliyetleri gibi birçok neden söylenebilir. Bu kapsamda bir rekor beklentimiz var. Özellikle son çeyrekte faizlerin biraz daha düşmesiyle beraber daha yüksek bir artış bekliyoruz.

‘FİYAT AVANTAJI İÇİN YIL SONUNA KADAR SÜRE VAR’

Konut tarafında fiyat artışları biraz daha ivmelenecektir. Şu anda istenen seviyelerde değil, fiyatlar enflasyona paralel artış gösteriyor. Finansman kolaylaştığı taktirde, krediler ulaşılabilir olduğu taktirde konuta olan talep artacaktır. İkinci eldeki hareketli dönüşümün son dönemlerinde olduğuna inanıyorum. Ben 2026 itibarıyla konut fiyatlarında yukarı yönlü hareketlerin daha fazla olacağını değerlendiriyorum. Fiyat avantajı için en iyi ihtimalle yıl sonuna kadar süre var. Bunun sonrasında konutta yukarı yönlü ivmelenme biraz daha artacaktır.”