Uludağ Blueberry Derneği Başkanı Erkan Ateş, Bursa Saati’ne konuştu. 2025 yılında tarımın büyüme değil açık bir çöküş süreci yaşadığını söyleyen Ateş, iklim krizinden finansmana erişime, taban fiyatlardan ithalat baskısına kadar üreticiyi kuşatan sorunları ve yaban mersini üreticilerinin yaşadığı çıkmazı anlattı.
“2025 tarım için felaket yılıydı”
“Gerçekten büyük bir felaket Aslında tarımda büyüme değil bir çöküş olduğunu söylemek lazım. Tam anlamıyla tarım açısından çöküş yaşanıyor. Hem iklim krizi hem de ekonomik finansal durumlar tarımsal açıdan büyük bir çıkmaza soktu çitçileri.”
“Biz bursa da blueberyy olarak bilenen yaban mersinini yetiştiren üreticilerin birliğiyiz.”
Bursa’da yedi ilçede üretim var yoğun üretim olan 4 ilçesi olarak birlemiş birliğimizi kurduk.”
“Finansal çözümler, ürünün tanıtılması, taban fiyat belirlenmesi gibi konularda çalışıyoruz. Türkiye pazarında satış yoğunluğunu arttırmak istiyoruz.”
“Birliğimiz aslında ithalat sorunuyla ortaya çıktı. Uludağ ihracatçılar birliği ile görüşerek birliğimizi bir zorunluluk olarak kurduk.”
“Bursa özellikle toprakta üretilen yaban mersini üretiminde birinci sırada. Bursa’da İznik ve Uludağ’ın eteklilerinde PH oranı ve toprağın asidik oranı çok iyi yaban mersini yetiştirmemizi sağlıyoruz. Farklı illerdeki üreticiler de yavaş yavaş şehrimize gelip üretim sahasını buraya taşıyor. Bu bizim doğru olduğunu ifade ediyor.”
“Küresel kriz yaşıyoruz”
“Küresel bir kiraz yaşıyoruz. Yeterince anlaşılmıyor bu kriz. Biz üreticiler bu krizi şu an derinden hissediyoruz. Bu mevsimde maalesef Alplerin zirvesinde kar yok. İklim değiştiği için üretim sistemi de ciddi etkiler görüyor. Erkenci açan türlerimizde yüzde 30-40 iklim değişikliğinden zamansız soğumadan etkilenen bir ürün olduğunu belirtebiliriz.”
“Taban fiyatımızı 350 Türk Lirası olarak belirledik ve üreticiler buna riayet etti. Şu an markette kilogramı 1500 ile 2000 Lira arasında atılıyor. Şu an yerli ürün tükendiği için dışarıdan gelen yaban mersini çok daha fazla. İngiltere ve Amerika da kişi başı yıllık tüketim 1 kilonun üzerine çıktı.”
Bankalar yaban mersinini bilmiyor
“Finansal açıdan ciddi desteğe ihtiyacımız var. Yıl boyunca çalışıp üç ay hasat yapıyoruz. Bu konuda sıkıntımız var. Finans da maalesef sorun yaşıyoruz. Bankaya bu bitkinin 40 yıl yaşadığını anlatmaya çalışıyoruz. Yaban mersini meyvesini mevsimlik sebze fidesi zanneden bir sistem var. Bunu değiştirmek için mücadele ediyoruz.”
Bakanlığın taban fiyatı gerçekçi değil
“Biz üreticiler olarak 350 TL taban fiyatı belirliyoruz tarım bakanlığı 50-100 TL taban fiyatı veriyor. Bakanlık bunu nasıl alabilir. Hangi üreticiden 50 TL ile meyve alınacak. Aklımız almıyor bu durumu. 200 TL altında ürün satan bir çiftçi bulmak mümkün değil. Bankalar üreticiye desteği bırakmaya başladı. Mevcut krediler kapatıldıktan sonra üreticiye yenisi hesap açmıyorlar. 350 Üretici ile birlikte karar veriyoruz. Bizi anlamları gerekiyor. Gerçekçi bir taban fiyat verilmediği zaman bankalar da bize ciddi bir destek sunamıyor.”
“Yüksek faiz girdisi çiftçiyi bitiriyor”
“Yüksek faiz girdisi çiftçiyi bitiriyor. Avrupa’daki çiftçi yıllık 30 bin ile 80 bin Euro yıllık gelire sahip. ABD’de bu durum 50 bin 65 bin Dolar civarında. Ülkemizde ise bu oran 5 bin Euro civarında. Bu kadar büyük bir uçurum kabul edilemez. Aynı girdiyi sağlıyoruz, aynı verimi ve ürünü sağlıyoruz. Özellikle biz mazot vb. girdilerde daha yüksek beden ödüyoruz. “
Berry yolu kurulacak
“Bursa’da bir “berry yolu” projemiz var. Üreticilerimizin mavi rota ile buluşturulmasını planlıyoruz. Blueberry Festivali yaparak sektörümüzü geliştirmek istiyoruz. Öncelikle bizim bu çıkmazdan kurtulmamız lazım. Mevcut finans sistemi bizi adeta ahtapot gibi sarmış durumda. Bir kez daha belirtmek istiyorum, artık ekonomik kriz ifadesi basit kalıyor, biz çöküşü yaşıyoruz.”