Hindistan'ın Madhya Pradesh eyaletindeki küçük bir kasabada, açıklanamayan bir dizi çocuk ölümü, yerel sağlık çalışanlarında telaş yarattı.
Yaşları 1 ile 6 arasında değişen en az 11 çocuk, yaygın kullanılan bir öksürük şurubu içtikten birkaç gün sonra hayatını kaybetti. Yetkililer, içme suyundan sivrisineklere kadar her şeyi test etti. Çocukların böbreklerinin iflas etttiği ortaya çıktı.
BBC'nin aktardığına göre haftalar sonra, güneydeki Chennai kentindeki bir devlet laboratuvarı, bu şurubun, ilaçlarda asla bulunmaması gereken toksik bir endüstriyel çözücü olan yüzde 48,6 oranında dietilen glikol içerdiğini tespit etti. Bu zehirli alkolü tükettikten sonra böbrek yetmezliğinin yaygın olarak görüldüğü biliniyor.
Madhya Pradesh ile sınırlı kalmadı. Komşu Rajasthan eyaletinde, çok küçük çocuklar için güvenli olmayan bir öksürük kesici olan, yerel üretim Dextromethorphan şurubunu içtikten sonra hayatını kaybettiği iddia edilen iki küçük çocuğun ölümü öfkeye yol açtı. Hükümet, olayla ilgili soruşturma başlattı.
TAVSİYE EDİLMEYENLER KÖTÜYE KULLANILDI
Yıllar boyunca, Hindistan'da üretilen öksürük şuruplarında bulunan dietilen glikol, onlarca çocuğun hayatına mal oldu. 2023 yılında, dietilen glikol ile kirlenmiş Hint şurupları, Gambiya'da 70 ve Özbekistan'da 18 çocuğun ölümüne neden oldu.
Aralık 2019 ile Ocak 2020 arasında, Hindistan yönetimindeki Keşmir'in Jammu kentind, 5 yaşın altındaki en az 12 çocuğun öksürük şurubundan öldüğü iddia edildi ve aktivistler ölü sayısının daha yüksek olabileceğini öne sürdü. Geçmişte de yüksek dozlarda öfori yaratabilen ve bağımlılığa yol açabilen hafif bir opioid olan ve küçük çocuklara tavsiye edilmeyen kodein içeren öksürük şuruplarının kötüye kullanımı görülmüştü.
Banjul'da 2022'de toplanan öksürük şurupları.
"ÖKSÜRÜK ŞURUBU PAZARI BÜYÜYECEK"
Ancak eleştirmenler, sorunun aşırı reçete yazılmasından daha derin olduğunu söylüyor. Her yeni trajedi, Hindistan'ın ilaç denetim sistemindeki çürümeyi ortaya çıkarıyor. Market Research Future'a göre, Hindistan öksürük şurubu pazarı 2024'te 262,5 milyon dolardan 2035'te 743 milyon dolara çıkarak yıllık bileşik yüzde 9,9 oranında büyüyecek.
On yıllardır doktorlar bu şurupları reçete ediyor ve hastalar da kullanıyor, ancak çoğunun pek fayda sağlamadığı ve potansiyel olarak ciddi zararlar verebildiği öne sürülüyor.
Boğaz ağrısı ve inatçı öksürük için hızlı rahatlama sağlayan bir ürün olarak pazarlanan bu tatlı şuruplar, şeker, renklendirici ve tatlandırıcı ile antihistaminikler, dekonjestanlar ve balgam söktürücülerden oluşan bir karışımı içeriyor. Pratikte, bunların çok fazla fayda sağladığına dair kanıtlar az olduğu, çoğu öksürüğün birkaç gün içinde kendiliğinden düzeldiği belirtiliyor.
"HAVA YOLLARINI AÇAN İLAÇLAR DAHA ETKİLİ"
Mumbai'de görev yapan çocuk doktoru Rajaram D Khare'ye göre, kirliliğin giderek arttığı Hindistan şehirlerinde çocuklarda görülen inatçı öksürüklerin çoğu enfeksiyondan değil, alerji ve alt solunum yollarının tahrişinden kaynaklanıyor.
Dr. Khare, bu tür öksürüklerin bronkodilatörlere (hava yollarını açan ilaçlar) en iyi şekilde yanıt verdiğini ancak birçok doktorun hala sınırlı bir rahatlama sağlayan şuruplara güvendiğini söyledi.