Uzun bir süredir durgun seyreden ikinci el araç piyasası yaz ayları itibarıyla yeniden hareketlendi. Bu süreçte taşıt kredisi faizleri de düşüşe geçerken, vatandaş kredi limitleri sınırlı da olsa bir şekilde bütçesinin yetmediği meblağı kredi ile tamamlamak istiyor.
Gelinen süreçte ikinci el araç satışları da yeniden hareketlenirken araçların değişeni, boyası, motor, mekanik durumunu ölçen ekspertiz firmaları da bir hayli arttı. Artık neredeyse her semtte ekspertiz firmalarına rastlamak mümkün.
TÜKETİCİ ARAÇ ALIRKEN TEDİRGİN!
İkinci elde yaşanan dolandırıcılıklar da tüketicileri tedirgin ediyor. Kilometre düşürme, sahte parça, pert kaydı olan araçlarla oynanarak piyasaya sürülmesi, kazalı birkaç aracın birleştirilip tek araç yapılması gibi birçok olumsuzluk yaşanabiliyor.
Tüketiciler aracı götürdükleri ekspertiz firmalarına güveniyor, ancak burada bazı mağduriyetler de yaşanabiliyor. Piyasada kayıt dışı ekspertiz hizmeti sunanların sayısı bir hayli fazla.
İŞLEMİNE GÖRE FİYATLARDA UÇURUM VAR
Mini paket olarak adlandırılan sadece kaporta, boya ve mekanik kontrolü ile yapılan bir ekspertiz işlemi 5 bin TL seviyelerinden başlarken, detaylı incelemelerde tutarlar 25 bin TL seviyelerine ulaşıyor. Yapılan işleme göre fiyatlarda uçurum var.
Peki fiyatlar neden bu kadar pahalı? Aracı ekspertiz yaptırırken nelere dikkat edilmeli? Konuyla ilgili tüm merak edilenleri değerlendiren İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu ifadeleri kullandı: “Ekspertiz konusu ile ilgili olarak son dönemlerde bazı olumsuzlukların yaşandığı kamuoyunda konuşuluyor. Bu konuda öncelikli olarak yaşanan olumsuzlukların ele alınması ancak bilgi kirliliğine alan bırakılmamasının büyük önem taşıdığı kanaatindeyiz. Yaşanan bir takım münferit olumsuz olayları genele yaymak yanıltıcı olacaktır.
Otomobil satıcıları ile ekspertizlerin anlaşarak farklı rapor sunduğu ya da birtakım kusurların gizlendiği gibi haberler sosyal medya ve basın aracılığı ile konuşuluyor. Bu noktada mesleğini yasal çerçeveler dahilinde icra eden hiçbir otomobil satıcısı ve ekspertiz firmasının böyle bir usulsüz yükümlülüğün altına girmeyeceğini hatırlatmakta fayda var.
Zira yetki belgeli otomobil satıcıları ve TSE belgeli ekspertiz firmalarının yeni yönetmelik dahilinde satış sonrası bazı garanti ve sorumlulukları bulunuyor. Özetle mevzuat ve hukuki olarak maddi ve manevi sonuçları olacak usulsüzlüklerin gerek bu sebeplerle gerekse mesleki etik açısından genel manada yaşanmadığını hatırlatmak isteriz.
Diğer yandan yaşanan olumsuzlukların da farkındayız. Eksper kontrolünün son yıllarda revaçta olması pek çok yeni işletmeyi beraberinde getirdi. Geldiğimiz noktada hizmetini belirli standartlarda sunan firmaların yanı sıra bir ekspertiz kirliliği söz konusu. Bu manada münferit olumsuzlukları da ortadan kaldırmak, ekspertiz meslek kolundaki standartları yükseltmek ve sorumluluk alanlarının net belirlenmesi tüketiciler ve otomotiv sektörünün beklentileri arasında.
Geçtiğimiz aylarda bu konuların çözümlenmesi maksadıyla bir çalışma başlatıldı. Bizler de otomotiv ve ekspertiz sektör temsilcileri olarak sürece bilgi, görüş ve öneri noktasında dahil olmuş durumdayız. Sektörün tüm kanatlarını ve tüketiciyi hakkaniyetle koruyacak bir düzenleme üzerinde çalışmalarımız devam ediyor.
‘5 BİN TL’DEN BAŞLIYOR, 25 BİN TL’YE KADAR ÇIKIYOR’
Ekspertiz konusunda fiyatları ve fiyatlamanın neye göre belirlendiğini denetleyen bir mekanizma şu an için bulunmuyor. Tüketici tarafında TSE’nin ön gördüğü asgari seviyede ekspertiz kontrolleri 5.000 TL seviyesinden başlıyor ve 20.000 TL hatta araç model ve segmentine göre 25.000 TL’ye kadar çıkabiliyor. Özellikle paketler halinde ve daha detaylı olarak satılan ekspertiz fiyatlarının tüketici nezdinde yüksek bulunduğu bir gerçek.
Yüksek fiyatlar sebebiyle araçların fiyatlarına ve trafikte güvenliğe doğrudan etki edecek airbag gibi parçaların kontrollerinden tüketiciler imtina edebiliyor. Bu noktada ekspertiz firmalarının da maliyetlerini ve şehirlere göre oranlarını da göz önünde bulunduracak tavan ve taban fiyat uygulaması gibi çözüm metotlarının konuşulması faydalı olabilir.
MAĞDUR OLMAMAK İÇİN NE YAPMALI?
Otomobil alışverişi esnasında mağdur olmamak için süreç ekspertizden değil otomobil satıcılarından başlıyor. Otomobil almak isteyen tüm vatandaşlarımıza öncelikli tavsiyemiz ilk olarak mutlaka yetki belgesi sahibi firmaları tercih etmeleri. Zira yetki belgeli firmaların satış esnası ve satış sonrası yasal sorumlulukları bulunuyor. Ayrıca yine yönetmelik dahilinde yetki belgeli otomobil satıcılarında mevcut durumu gösteren ekspertiz raporları bulunabiliyor. Sonraki aşamada mutlaka TSE belgeli ve kurumsal kimliğe sahip eksper noktalarının tercih edilmesini tavsiye ediyoruz.
Bu noktada alıcılar kendi tercih ettikleri firmada alacakları otomobilleri kontrol ettirebilirler. Sonraki aşamada güvenli ödeme sistemi ile yapılacak alışverişlerle beraber otomobil ticaretindeki gerek ürün gerekse ödeme güvenliği ile beraber her açıdan kolay ve güvenilir alışveriş gerçekleştirmeleri mümkün olacaktır.
Kullanıcılar ekspertiz firması kaynaklı kasıtlı bir usulsüzlükten şüphe ettikleri taktirde yönetmelikle net belirlenmiş kurallar çerçevesinde tüm hukuki haklarını maddi ve manevi olarak kullanabilirler.
EKSPERTİZ YAPTIRACAKLAR NEYE DİKKAT ETMELİ?
Önce uygun fiyat değil iyi hizmet tercih etmelerini tavsiye ediyoruz. Çok şubeli işletmelerde fiyatlar genel manada sabit durumda. Zaman zaman kampanya ya da kayıt sırasında bir miktar iskonto uygulayabiliyorlar. Kullanıcılar fiyat indirimine dair sorularını ya da kampanya olup olmadığını kayıt aşamasında sorabilirler.”
