Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçtiğimiz haftalarda müjdesini verdiği kamuda yarı zamanlı çalışma modeli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Çalışma hayatında reform niteliği taşıyacak bu düzenlemeye dair detaylar da merak ediliyor.
AMAÇ DOĞUM HIZINI ARTIRMAK
2025’in Aile Yılı olması, doğurganlık oranının yükseltilmesi amacıyla çalışan ebeveynlerin yeni doğacak çocuklarına vakit ayırabilmesi için esnek çalışma modeli hayata geçirildi.
ESNEK ÇALIŞMADAN KİMLER FAYDALANACAK?
Peki yarı zamanlı çalışma modelinde detaylar neler? Kaç saat çalışılabilecek, çalışan çalışma saatlerini istediği zaman belirleyebilecek mi? Yarı zamanlı çalışanın primleri de eksik mi yatırılacak? Bu durum kişilerin emekliliğini etkileyecek mi?
Konuyla ilgili tüm merak edilenleri değerlendiren Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz şu ifadeleri kullandı: “Yarı zamanlı çalışma hakkına sahip olan devlet memurlarında anne, baba ayrımı yapılmamaktadır. Ayrıca anne ve baba memur ise bu haktan her ikisi de faydalanacak. Evlat edinilen çocuk için de aynı haktan faydalanabilecek.
SÖZLEŞMELİ PERSONEL ESNEK ÇALIŞMADAN YARARLANAMAYACAK MI?
Sözleşmeli personeller buradaki haktan maalesef faydalanamayacaklar. İlerleyen süreçte olma ihtimali dahilindedir.
KAÇ YIL ESNEK ÇALIŞILABİLECEK?
Kadınlarda doğum izni babalarda ise babalık izni sonrasında çocuk ilköğretim çağına gelene kadar bu haktan faydalanılacak.
Kişiler çocuğun doğumundan ilköğretim çağına gelene kadar istediği süreçte başvuru yapabilecek. Ülkemizde ilköğretime başlama yaşı ‘çocuk 69 ayını doldurduğu zaman’ diye nitelendirilmektedir. Bu demek oluyor ki çocuk yaklaşık 6 yaşına kadar bu haktan faydalanabilecek.
BAZI PERSONELLERİN YARARLANAMAYACAĞI SÖYLENİYOR, BU DOĞRU MU?
Evet, burada özellikle yönetici ve dengi görevde ve yurt dışında hizmet veren memurlar faydalanamamaktadır. Yararlanamayacak memurlar hizmet sınıfı, kadro unvanı, kurum veya teşkilat bazında değişiklik arz etmektedir.
YARI ZAMANLI ÇALIŞMA EMEKLİLİĞİ ETKİLEYECEK Mİ?
Sosyal güvenlik hukukunda bir yılı 360 gün üzerinden değerlendirilir. Yarım zamanlı çalışmalarda ise bu sürenin yarısı kadar yani 180 gün olarak alınacak daha sonra primlerini tamamlamak isteyen memur, bu sürelerini borçlanarak belli bir bedel karşılığında bu süreleri alma hakkına sahip olacaktır.
657 Devlet Memurları Kanunu’nun doğum sonrası yarım zamanlı çalışma Ek Madde 43’e göre (Ek: 29/1/2016 - 6663/10 md.) doğum yapan memurlar doğum sonrası analık izninin veya 104’üncü maddenin (F) fıkrası uyarınca kullanılan iznin, eşi doğum yapan memurlar ise babalık izninin bitiminden, ilgili mevzuatı uyarınca çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar olan dönemde, ayrıca süt izni verilmeksizin haftalık çalışma saatlerinin normal çalışma süresinin yarısı olarak düzenlenmesini talep edebilirler. Bu kapsamda yarım zamanlı çalışmaya başlayan memur, aynı çocuk için bir daha bu haktan yararlanmamak kaydıyla başvuru tarihini izleyen ay başından geçerli olmak üzere normal zamanlı çalışmaya dönebilir. Bu fıkra hükmünden yararlanan memura, yarım zamanlı çalışmaya başladığı tarihi izleyen ay başından itibaren, mali haklar ile sosyal yardımlarına ilişkin her bir ödeme unsurunun yarısı esas alınarak ödeme yapılır. Bunların fiili çalışmaya bağlı ödemeleri hakkında ise ilgili mevzuat hükümleri uygulanmaya devam olunur.
Derece yükselmesi ile kademe ilerlemesi için aranan süreler açısından bu şekilde çalışılan dönemdeki hizmet süreleri yarım olarak dikkate alınır. Bu kapsamdaki memurun çalışma saatleri ilgili kurum tarafından belirlenir. Bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi hâlinde memur olan eşleri de istekleri üzerine çocuğun fiilen teslim edildiği tarihten veya 104’üncü maddenin (A) fıkrası uyarınca sekiz haftalık izin verilmesi ya da aynı maddenin (F) fıkrası uyarınca izin kullanılması hâlinde bu izinlerin bitiminden itibaren bu fıkra hükümlerinden yararlanır.
Yarım zamanlı çalışma hakkının kullanımına ilişkin usul ve esaslar ile bu haktan yararlanamayacak memurları; hizmet sınıfı, kadro unvanı, kurum veya teşkilat bazında birlikte veya ayrı ayrı belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.”
