Yeni trafik kanunu taslağı cezaları artırıyor ama amacı korkutmak değil; bir bilinç devrimi başlatmak. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, “Amacımız kazaları önlemek, can kaybını en aza indirmek, sürücü davranışlarını değiştirerek trafik kültürünü inşa etmektir” dedi. Caydırıcılığın düşmanı olarak tanımladığı affa karşı olduğunu vurgulayan Yerlikaya, “Kırmızı ışıkta durulmadığı için insanların öldüğü bir ülkenin İçişleri Bakanı olmak istemiyorum” ifadesini kullandı.
Basın kuruluşlarının Ankara Temsilcileri ile değerlendirme toplantısında bir araya gelen Yerlikaya, yeni trafik kanunu taslağının “cezalandırma değil, trafik kültürünü dönüştürme” hedefiyle hazırlandığını vurguladı.
KIRMIZI IŞIK: YAŞAM HAKKININ SİMGESİ
“Kırmızı ışıkta durulmadığı için insanların öldüğü bir ülkenin İçişleri Bakanı olmak istemiyorum” sözleriyle trafik güvenliğini bir yaşam hakkı meselesi olarak tanımladı.“Bizim tek bir derdimiz var; kazaları önlemek, can kaybını en aza indirmek, trafik kültürü inşa etmek” diyen Yerlikaya, yeni dönemin vizyonunu özetledi.
“CAYDIRICILIĞIN DÜŞMANI AFTIR”
Bakan Yerlikaya, taslağın yalnızca idari bir düzenleme değil, toplumsal talebin ürünü olduğunu belirtti:
“Toplumda trafik kurallarına destek yüzde 85’in çok üzerinde. Direnç yok, aksine toplum ciddi denetim istiyor.”
Bu desteğin cezaların toplumsal meşruiyet kazandığını gösterdiğini belirten Yerlikaya, çarpıcı bir uyarıda bulundu:
“Kaldıralım denetimi, iki ay ceza yazmayalım… Ne olur sizce? Caydırıcılığın düşmanı aftır. Af olunca bu kuralların hiçbir anlamı kalmaz.”
Yeni düzenlemenin siyasi zeminine dair de konuşan Yerlikaya,“Bu kanun teklifi AK Parti’nin kanun teklifidir. 1 Ocak’ta yürürlüğe girmek üzere inşallah çıkacak.” dedi.
TRAFİK KAZALARININ GİZLİ MALİYETİ: 277 MİLYAR TL
İçişleri Bakanlığı verilerine göre 2025 itibarıyla tahsil edilen trafik cezaları 43 milyar 601 milyon TL’ye ulaştı.
Bu tutarın yarısı — 21 milyar 800 milyon TL — Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu’na aktarılıyor.
Yerlikaya, “Biz bu küçük meblağın dahi alınmasını istemiyoruz. Hiç işlem yapılmasın istiyoruz. Yeter ki trafik kültürü yerleşsin, cezalara gerek kalmasın” diyerek vurgu yaptı.
CEZA DEĞİL, DAVRANIŞSAL DÖNÜŞÜM
Yeni kanun taslağı cezaları artırıyor ama hedef cezalandırmak değil, bilinç oluşturmak.
Yerlikaya, “Cezalar sadece yaptırım değil; trafik kültürünün dönüşümünü sağlayan stratejik araçlardır.” dedi.
Bu anlayış, korkunun değil farkındalığın diliyle şekillenen bir davranışsal dönüşüm modelini işaret ediyor.
KANUN TASLAĞINDA ÖNGÖRÜLEN CEZALAR
Taslak 36 madde içeriyor ve hem bireysel ihlallere hem de sistematik risklere yönelik cezaları yeniden düzenliyor:
• Alkol ve Uyuşturucu Etkisinde Araç Kullanımı:
* İlk ihlalde 25.000 TL ceza + 6 ay ehliyet geri alma
* İkinci ihlalde 50.000 TL + 2 yıl ehliyet geri alma
* Üçüncü ihlalde 150.000 TL + 5 yıl ehliyet geri alma
* Uyuşturucu etkisinde araç kullanımı: 150.000 TL + ehliyet iptali
• ‘Dur’ İhtarına Uymama:
* 200.000 TL ceza
* 60 gün ehliyet geri alma
* Araç 60 gün trafikten men
“2013–2018 arasında trafik kazalarının ekonomiye toplam yükü 277 milyar liradır.”
• Ehliyetsiz Araç Kullanımı:
* 40.000 TL ceza
* Ehliyeti geçici iptali sürüş: 200.000 TL
* 5 yıl içinde tekrarı: sürücü belgesi iptali
• Kırmızı Işık, Hız ve Makas İhlalleri:
* İlk ihlal 5.000 TL, ikincide 10.000 TL, üçüncüde 15.000 TL + 30 gün ehliyet geri alma
* Dördüncüde 20.000 TL + 60 gün, beşincide 30.000 TL + 90 gün
* Altıncı ve sonrası: 80.000 TL + ehliyet iptali
* Makas atma: 90.000 TL + 60 gün ehliyet geri alma + araç men • Yetkisiz Çakar, Takograf ve Taksimetre Denetimi:
* Yetkisiz çakar: 138.000 TL + 30 gün ehliyet ve araç men
* Takograf cihazı kullanmama: 75.000 TL
* Cihaza müdahale: İlkinde 185.000 TL, tekrarında 370.000 TL
• Ambulansa Yol Vermemek:
* 46.000 TL ceza + 30 gün ehliyet geri alma + araç 30 gün trafikten men
• Motosikletliler:
* Kask takmamak: İlk ihlalde 2.500 TL, ikincide 5.000 TL, üçüncüde 10.000 TL
* Korumalı ekipman zorunluluğu ve özel farkındalık kampanyaları
