TBMM Genel Kurulu, kamuoyunda 10. Yargı Paketi olarak bilinen kanun teklifini 8 maddenin çıkarılmasıyla kabul etti. Partiler arası uzlaşıyla metinden çıkarılan maddeler arasında; toplu alanlarda güvenlik ihlali, çocuk hükümlü infazı ve BTK’nın internet yetkileri yer aldı. Geriye kalan 22 maddeyle ceza alt/üst sınırları artırılırken, konutta infaz şartları genişletildi.
Binlerce kişinin salıverilmesini sağlayacak yasanın yürürlüğe girmesiyle tahliye edilecek. Tahliyelerin başlayacağı tarih ise belli oldu.
ÇIKARILAN MADDELERİN DETAYLARI
TOPLU ALANLARDA GÜVENLİK İHLALİ: "Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçunun, kişilerin toplu olarak bulundukları yerlerde işlenmesi halinde verilecek cezanın yarısından bir katına kadar artırılmasını" öngören teklifin 12. maddesi,
Madde 12: Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçunun kapsamı genişletilip cezası arttırılıyor. Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçunda suçun silahla veya patlayıcı maddeyle işlenmesi halinin kapsamına ses ve gaz fişeği de dahil ediliyor. Suçun cezası, (6ay-3 yıl) dan 1yıl – 5yıla çıkartılıyor. Suça nitelikli hal ekleniyor. Buna göre bu suç, insanların toplu bulunduğu yerde işlenirse ceza, yarısından 1 katına kadar artırılacak. (5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu)
TRAFİKTE YOL KESME: Trafikte yol kesme suçu kapsamında ceza artırımını öngören 13. ve 15. Maddeler metinden çıkarıldı.
Madde 13: Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunun cezası arttırılıyor. Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunda kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarının kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare edilmesi halinde verilecek cezanın alt sınırı, 3 aydan 4 aya çıkartılıyor. Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişiye 6 aydan 2 yıla kadar ceza verilecek. (5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu)
Madde 15: Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçunun insanların toplu olarak bulunduğu yerlerde işlenmesi halinde; seri muhakeme usulü uygulanmayacak. genel hükümlere göre ceza verilecek. Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçunun insanların toplu olarak bulunduğu yerlerde işlenmesi halinde; seri muhakeme usulü uygulanmayacak. Genel hükümlere göre ceza verilecek. (NOT: Normalde seri muhakeme usulü failin lehinedir. Ancak bu suçun nitelikli hali olduğu için faile avantaj sağlanmamıştır.) (5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu)
ÇOCUK HÜKÜMLÜ İNFAZI: "Çocuk hükümlülerin cezalarının infazına çocuk kapalı ceza infaz kurumlarında başlanması akabinde çocuk eğitimevlerine gönderilmesi"ni içeren 16. ve 17. maddeler çıkarıldı.
Madde 16: Çocuk hükümlüler, doğrudan çocuk kapalı ceza infaz kurumuna gönderilecek. Çocuk tutukluların yanı sıra çocuk hükümlüler, doğrudan çocuk kapalı ceza infaz eğer şartları sağlarsa çocuk eğitim evine gönderilebilecek. (5275 Sayılı Ceza Ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun)
Madde 17: Çocuk hükümlülerin ve çocuk tutukluların çocuk eğitim evlerine alınabilmesine yönelik şartlar yeninden belirleniyor. Çocuk hükümlülerin çocuk eğitimevlerine alınabilmesine yönelik şartlar yeninden belirleniyor. Çocuk hükümlü, kapalıdan eğitimevine ayrılacaksa md. 89’a göre değerlendirilecek (iyi hali var mı yok mu bakılacak) Çocuk hükümlü hakkında olumsuz kanaat varsa. en fazla 6 ay süreyle yeniden değerlendirmeye tabi tutulacak. Çocuk hükümlülerin cezasının direkt eğitimevinde infaz edilebileceği haller: Kasıtlı suçlardan toplam üç yıl veya daha az hapis cezasına mahkûm olanlar. Taksirli suçlardan toplam beş yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkûm olanlar. Çocuk eğitimevindeyken çocuk kapalı ceza infaz kurumuna geri gönderilecek haller: firar edenler veya başka bir fiilden dolayı haklarında tutuklama kararı verilenler idare ve gözlem kurulu kararıyla, kapalı ceza infaz kurumuna iade veya odaya kapatma disiplin cezası alıp, bu cezası kesinleşmiş olanlar veya asayiş ve düzenin sağlanması amacıyla disiplin cezası kesinleşmemiş olsa bile eylemi kurum düzeni ya da kişi güvenliği bakımından tehlike oluşturanlar idare ve gözlem kurulu kararıyla 15 yıl ve daha azla yargılanan çocuk tutuklular da idare ve gözlem kurulu kararı ve infaz hakimi onayıyla kapalı ceza infaz kurumundan eğitimevine alınabilir. Ama tehlikeli hâlde bulunan, delil karartma tehlikesi olan, soruşturmanın veya kovuşturmanın amacını ya da tutukevinin güvenliğini tehlikeye düşüren veya suçun tekrarına olanak verecek davranışlarda bulunan çocuk tutuklular hariçtir. Çocuk eğitimevlerinde barındırılma şartlarını kaybeden çocuk tutuklular, idare ve gözlem kurulu kararıyla kapalı ceza infaz kurumlarına gönderilecek. (5275 Sayılı Ceza Ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun)
BTK’NIN İNTERNET YETKİSİ: "İnternet ortamında yapılan paylaşımlara ilişkin düzenlemeler ve mahkeme kararı olmaksızın Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'na (BTK) içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi yetkisi" öngören 23, 24 ve 25. Maddeler tamamen çıkarıldı.
Madde 23: İçeriğin yayından çıkarılması ve uyarı yöntemi tanımları değişiyor. İçeriğin yayından çıkarılması ve uyarı yöntemi tanımları değişiyor. İçeriğin yayından çıkarılması: İçerik veya yer sağlayıcılar tarafından içeriğin sunuculardan veya barındırılan içerikten çıkarılmasını, ifade ederken; içeriğin internet ortamından çıkarılmasını ifade edecek. Uyarı yöntemi: İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişiler tarafından içeriğin yayından çıkarılması amacıyla öncelikle içerik sağlayıcısına, makul sürede sonuç alınamaması hâlinde yer sağlayıcısına iletişim adresleri üzerinden gerçekleştirilecek bildirim yöntemini, ifade ederken; internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle Kurum veya haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişiler tarafından yapılan bildirimi ifade edecek. (5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun)
Madde 24: BTK başkanı resen, içeriği kumar, fuhuş vb. suçları oluşturan yayınlara ilişkin olarak erişimin engellenmesi kararının yanı sıra içeriğin çıkarılması kararı verebilecek. BTK Başkanı resen, içeriği kumar, fuhuş vb. suçları oluşturan yayınlara ilişkin olarak erişimin engellenmesi kararının yanı sıra içeriğin çıkarılması kararı verebilecek. Bu kararın, erişim sağlayıcılar ile ilgili içerik ve yer sağlayıcılara bildirilerek gereğinin yerine getirilmesi istenecek. Konusu kumar, fuhuş vb. suçları oluşturan içeriğin yayından çıkarılması halinde; erişimin engellenmesi kararı, soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde mahkeme tarafından kaldırılacak. İdarî tedbir olarak verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmemesi halinde, BTK Başkan tarafından erişim, içerik, yer sağlayıcılara idari para cezası verilecek. (5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun)
Madde 25: Kişilik haklarının ihlal edilmesi nedeniyle erişimin engellenmesi ve içeriğin çıkarılması kararı düzenleniyor.
DENETİMLİ SERBESTLİKTE YENİ DÖNEM
Teklifle, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum olanlar hariç hasta mahkumlara, tahliye ve konutta infaz yolu açılıyor.
Bu kapsamda denetimli serbestlikte yeni dönem başlayacak. Hükümlüler denetimli serbestlikten yararlanmak için cezanın onda birini ceza infaz kurumunda geçirmek zorunda olacak. Bu süre 5 günden az olamayacak.
YÜRÜRLÜĞE GİREN ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER
CEZA SINIRLARINDA ARTIŞ
Kasten yaralama cezası 1 yıl 6 aya çıktı (TCK m.86).
Gebelikte düşük, organ kaybı gibi ağır yaralamalarda ceza alt sınırı 4 yıl oldu.
Nitelikli tehdidin üst sınırı 7 yıla yükseltildi (TCK m.106).
KONUTTA İNFAZDA YAŞ SINIRLARI GENİŞLEDİ
65 yaş üstü: 1 yıl - 3 yıl
80 yaş üstüne 6 yıla kadar konutta infaz hakkı tanındı.
Ağır hasta/engelli hükümlülerin konutta infazı elektronik takiple mümkün olacak.
TRAFİK SUÇLARINA SERT CEZA
Alkollü araç kullanımında ceza alt sınırı 6 aya çıkarıldı.
TAHLİYELER NE ZAMAN BAŞLAYACAK
Sabah'ın haberine göre, Ceza İnfaz Kanunu teklifinin yasalaşmasıyla birlikte 19 binden fazla mahkumun tahliyelerinin bugün başlanabileceği belirtildi. Yasayla, birden fazla suç işleyerek mükerrer olarak ceza alan kişiler de şartlı salıvermeye dahil olabilecek. Böylece 19 bin 800 kişiye tahliye yolu açılmış oldu.
KARAR NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRECEK
Kararın bugün Cumhurbaşkanı'nın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanması bekleniyor. Kararın yayımlanmasının ardından Adalet Bakanlığı'nın yönetmeliği tüm cezaevlerine göndermesiyle tahliyelerin bugün başlaması bekleniyor.
SİYASİ TEPKİLER VE MECLİS GERGİNLİĞİ
DEM PARTİ: "İNFAZDA EŞİTLİK"
DEM Parti Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş konuşmasında mevcut infaz paketinin, barış ve demokratik toplum süreci anlamında kurucu bir metin olmadığın söyledi.
Beştaş, "Toplumsal adaleti sağlamak değil, siyasi gerekçelerle belirli kesimlerin cezaevinden çıkışı engellenmek isteniyor" dedi. "İnfazda eşitlik" istediklerini, kimsenin ayrıcalık talebinin olmadığını belirten Beştaş, sözlerini şöyle sürdürdü: "Barışa her geçen gün daha fazla yaklaştığımız bugünlerde böylesi bir yasal düzenleme verilecek önergelerle düzeltilebilir. Çabamız buna dönüktür, bu mümkün."
CHP: "BEKLENEN ADALETİ KARŞILMIYOR"
CHP Muğla Milletvekili Gizem Özcan da, düzenlemede yapısal bir değişim olmadığını savunarak, "Günü kurtarma var, baskıyı genişletme var" diye konuştu.
Ceza hukukunun asli amacının toplumu iyileştirmek, onarmak ve bireyin özgürlüklerini güvence altına almak olduğunu vurgulayan Özcan, "Hakim olan anlayış cezayı bir bastırma mekanizması olarak görmektedir. Bu düzenlemeler halkın adalet beklentisini karşılamadığı gibi yeni eşitsizlikler de yaratmaktadır" dedi.
İYİ PARTİ'DEN KURTULMUŞ'A SERT TEPKİ
Meclis Genel Kurulu'nda teklifin tümü üzerindeki görüşmeler öncesi İYİ Parti Grup Başkanvekili Buğra Kavuncu söz aldı. Kavuncu, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş'un "Yaptığımız ilk temas çerçevesinde şunu gördüm ki partilerimizin tamamı, TBMM içerisinde oluşturulacak bir çabaya ortak bir şekilde katkı vermeye hazır olduklarını ortaya koyuyorlar" şeklindeki ifadelerinin hatalı olduğunu söyledi.
Kavuncu, "Partimizin bu konudaki tavrı son derece nettir. 'Terörsüz Türkiye' hayalinin terör elebaşının başını çektiği bir süreçte gerçekleşmesi bize göre mümkün değildir" dedi. Kavuncu, "Bu açıdan Sayın Kurtulmuş'un İYİ Parti'yi de böyle bir sürecin ortağıymış gibi sunmasını hiçbir şekilde kabul etmiyoruz" diye konuştu.
MHP: "TERÖRSÜZ TÜRKİYE İÇİN EL BİRLİĞİ"
MHP İstanbul Milletvekili Feti Yıldız: "Cezalar caydırıcı olmalı. Ekim'de yeni infaz yasası ve anayasa için tüm partiler el birliği yapmalı. Hiçbir çatlak ses birliğimizi bozamaz!"
YENİ YOL PARTİSİ: "BEKLENTİYİ KARŞILAMADINIZ"
Grup Başkanı Bülent Kaya: "Hükümet Covid düzenlemesi vaadini tutmadı. Çıkın bu millete hesap verin."
