Pala, Türkiye’de 2011 yılında yüzde 7,9 olan şeker hastalığı görülme sıklığının (20-79 yaş grubunda) 2021’de yüzde 14,5’e ve 2022 yılında yüzde 16,6 düzeyine çıkarak Avrupa ortalaması olan yüzde 8,7’lik değerin neredeyse iki katına ulaştığını belirtti. “Dahası Türkiye, Özbekistan’ın ardından Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesinde diyabet görülme sıklığının en yüksek olduğu ikinci ülke konumunda”, diyen Pala, mevcut durumun vahametini dile getirdi.
Pala, Sağlık Bakanlığı’nın mevcut artışa seyirci kaldığı gerekçesiyle Bakan Kemal Memişoğlu’na 2 Haziran 2025 tarihinde yönelttiği soru önergesinde şeker hastalığına karşı neden etkili bir halk sağlığı programı uygulanmadığını sordu. Sağlık Bakanı Prof. Dr. Kemal Memişoğlu, Anayasanın 98.maddesine göre on beş günlük yasal süresi geçmiş olmasına karşın, soru önergesine yanıt veremedi.
“Hem koruyucu hem de tedavi edici hizmetler yetersiz!”
Prof. Dr. Kayıhan Pala soru önergesinde geçtiğimiz 20 yılda ülkemizde şeker hastalığına karşı önleyici ve koruyucu sağlık politikalarının uygulanmadığını, günümüzde bu kronik hastalığın ülkemizde ölüme yol açan risk etmenleri arasında dördüncülüğe kadar yükseldiğini belirtti.
Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan Türkiye Hanehalkı Araştırması 2023 sonuçlarına göre tanı konmuş diyabet hastalarının etkili olarak tedavi edilemediğine de değinen CHP’li Pala, diyabet tanısı konmasına rağmen kan şekeri kontrol altına alınamayan hastaların yaş grubu, cinsiyet ve illere göre dağılımını da sorguladı.
Bakana, “Bakanlığınız tarafından ülkemize özgü olarak saptanan diyabet görülme sıklığını artıran risk etmenleri nelerdir?” sorusunu yönelten CHP’li Pala, Türkiye Diyabet Programı raporlarında belirlenen bölgesel eşitsizliklere dikkat çekerek, etkili halk sağlığı programlarının hedef kitlenin ekonomik ve sosyokültürel özelliklerini dikkate alan koruyucu hizmetler ekseninde oluşturulması gerektiğini vurguladı.
Risk etmenleri araştırılmalı: Yüksek fruktozlu mısır şurubu etkisi incelensin!
Pala ayrıca, bilimsel araştırma bulgularının yüksek fruktozlu mısır şurubu (nişasta bazlı şeker) tüketimi ile tip 2 diyabet görülme sıklığı arasında doğrudan bir ilişkiyi gösterdiğini, yüksek fruktozlu mısır şurubuna daha fazla erişimin olduğu ülkelerde obeziteye bağlı olmaksızın tip 2 diyabet görülme sıklığının daha yüksek olduğunu ve yüksek fruktozlu mısır şurubu tüketiminin sağlık açısından önemli tehditlerle ilişkilendirildiğini de söyledi. CHP’li Pala, ülkemizde nişasta bazlı şeker kullanımındaki artışla şeker hastalığı görülme sıklığındaki artış arasındaki ilişkinin incelenmesini ve nişasta bazlı şeker kullanımının azaltılmasını istedi.
